Αφορά τον όγκο που αναπτύσσεται στο κατώτερο τμήμα της μήτρας. Περίπου μία στις 40 γυναίκες θα εμφανίσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στη διάρκεια της ζωής της. Είναι πιο συχνός σε νέες γυναίκες και ειδικότερα σε εκείνες που δεν ακολουθούν τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο.

Η προσβολή από υψηλού κινδύνου τύπο του ιού HPV είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εμφάνιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Αρχικά εμφανίζεται δυσπλασία, που στη συνέχεια εξελίσσεται σε καρκίνο τραχήλου. Για την εξέλιξή αυτή συνήθως μεσολαβούν 3 έως 5 χρόνια. Η πρώιμη έναρξη ερωτικών επαφών, οι πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι και το κάπνισμα αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Στα αρχικά στάδια η νόσος είναι ασυμπτωματική. Μπορεί να εκδηλωθεί ως κολπική αιμορραγία κατά την ερωτική επαφή ή ως επίμονη δύσοσμη κολπική έκκριση. Σε πιο προχωρημένα στάδια καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μπορεί να παρατηρηθεί απώλεια βάρους, πυελικό άλγος και εύκολη κόπωση.

Ο ετήσιος προληπτικός γυναικολογικός έλεγχος, καθώς και η λήψη του τεστ Παπ είναι πολύ σημαντικά. Μειώνουν κατά πολύ τη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή τον εντοπίζουν σε αρχικά στάδια και επομένως με πολλές πιθανότητες πλήρους ίασης. Η κολποσκόπηση και η λήψη βιοψιών (ιστολογική εξέταση) βοηθούν στην έγκαιρη διάγνωση. Επίσης σημαντικό ρόλο στην πρόληψη έχει πλέον ο εμβολιασμός κατά του ιού HPV.

Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο της νόσου και την αναπαραγωγική επιθυμία της γυναίκας. Στα αρχικά στάδια η τοπική εκτομή της βλάβης είναι επαρκής (ευρεία εκτομή ή κωνοειδής εκτομή τραχήλου). Σε πιο προχωρημένες καταστάσεις χρειάζεται χειρουργική εξαίρεση (ριζική και όχι ολική υστερεκτομή), που θα συνοδεύεται με πλήρη λεμφαδενικό καθαρισμό. Η χρήση ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας εξατομικεύονται.